Công nghiệp Văn hoá: Ý tưởng cho Bản đồ Văn hóa Việt Nam

Hanoi Textile & Design Map (HTDM) - Bản đồ Dệt may và Thiết kế Hà Nội là một sáng kiến ghi chép, lưu trữ và tôn vinh các giá trị văn hóa của ngành dệt may và thiết kế Hà Nội. Tập trung vào các địa điểm và cá nhân làm việc với vật liệu địa phương, HTDM khắc hoạ di sản sống động của nghề thủ công và sáng tạo tại thành phố.

HTDM ban đầu được phát triển như một nghiên cứu điển hình (case study), cho phép nhóm thực hiện khám phá các mô hình khả thi cho những dự án thuộc ngành Công nghiệp Văn hoá – Sáng tạo trong tương lai. Về lâu dài, dự án hướng tới xây dựng một kho lưu trữ do cộng đồng vận hành – vừa là nguồn tài nguyên, vừa là nền tảng bảo tồn di sản văn hoá phong phú của Việt Nam.

Cách tiếp cận bao gồm khảo sát thực địa, kết nối cộng đồng và thiết kế kỹ thuật số. Nhóm đã đến các địa điểm, thực hiện phỏng vấn và ghi lại tư liệu hình ảnh để xây dựng hồ sơ ban đầu. Đồng thời, các nghệ nhân và người thực hành được mời đóng góp tư liệu cho kho lưu trữ. Hai phiên bản website – dành cho máy tính và thiết bị di động – cũng được phát triển để thử nghiệm mức độ tương tác số.

Trong tương lai, HTDM đặt nền móng cho một mạng lưới Bản đồ Văn hoá Việt Nam (Vietnam Culture Map) – một dự án dài hạn thể hiện cam kết bảo tồn văn hoá và niềm tin vào các hệ tri thức do cộng đồng dẫn dắt. Các dự án thí điểm như HTDM và Hanoi City Map đóng vai trò là nguyên mẫu, giúp nhóm phát triển và thử nghiệm một mô hình có thể nhân rộng cho hai trụ cột chính.

Trụ cột đầu tiên – Community-built Maps (Bản đồ do cộng đồng xây dựng) – là tập hợp các nền tảng số do chính các chuyên gia và người thực hành trong từng lĩnh vực văn hoá cụ thể vận hành. Mỗi nền tảng được định hình bởi năng lực chuyên môn và định hướng của nhóm phụ trách, đảm bảo rằng tri thức được chia sẻ bởi chính những người đang sống và thực hành nghề. Đây là những nền tảng mang tính trách nhiệm xã hội, đóng góp trực tiếp vào việc lưu truyền và vận hành di sản. Tại XAVAN, chúng tôi đồng hành như một đơn vị cố vấn chiến lược và hỗ trợ kỹ thuật, giúp các nhóm phát triển nền tảng phù hợp với nội dung và bối cảnh riêng.

Trụ cột thứ hai – Educursion Maps (Bản đồ trải nghiệm giáo dục) – tập trung vào việc thiết kế và triển khai các chương trình du lịch văn hoá và học tập trải nghiệm. Các chương trình này được xây dựng hợp tác với các đơn vị du lịch sinh thái và các tổ chức giáo dục, nhằm giúp người tham gia tiếp cận văn hoá địa phương theo cách thực hành và có chiều sâu. Đây không chỉ là kênh lan toả tri thức đến công chúng mà còn góp phần tạo nguồn thu nhập bền vững cho các hoạt động gìn giữ di sản. XAVAN là đơn vị trực tiếp nghiên cứu, xây dựng và triển khai các chương trình này. 

Năm 2025 đánh dấu giai đoạn triển khai đầu tiên. Với trụ cột  Community-built Maps (Bản đồ do cộng đồng xây dựng), chúng tôi đang chuẩn bị ra mắt Hanoi Textile & Design Map vào tháng 12 năm 2025, tập trung vào ghi chép và lưu trữ các thực hành liên quan đến dệt may tại Hà Nội. Còn với Educursion Maps (Bản đồ trải nghiệm giáo dục), Hanoi City Map bắt đầu được phát triển từ tháng 1, 2025, sẽ cung cấp các chương trình tour trải nghiệm văn hoá được tuyển chọn, dự kiến ra mắt chính thức vào tháng 9, 2025.

Mô phỏng Hanoi Textile & Design Map:

Chế độ xem máy tính để bàn

Chế độ xem di động

Xem phần Phát triển trang web bên dưới: